Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı: Önleme ve Tarama Yöntemleri
Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı: Önleme ve Tarama Yöntemleri
Her yıl ocak ayında rahim ağzı kanseri farkındalık ayı olarak çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Bu yıl da pek çok yerde rahim ağzı kanserine karşı farkındalık oluşturmak için çeşitli kamu çalışmaları başladı. Rahim ağzı kanseri, jinekolojik kanserler arasında taranabilen ve önlenebilen tek kanser türüdür.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, serviks kanseri kadınlarda dünya genelinde en sık görülen dördüncü kanser türüdür. Rahim ağzı kanserinin yaygınlığını önlemenin basit yolları bulunmaktadır. Bu yazıda, rahim ağzı kanserinin nedenleri ve önlenmesi için yapılması gerekenler ele alınacaktır.
Serviks Kanseri Nedir?
Kadınlarda rahimin alt bölgesi serviks olarak adlandırılır. Serviks, rahim ile vajinanın arasında yer alır ve doğum esnasında bebek rahim ağzının genişlemesi sayesinde dışarı çıkar. Bu bölge, bir geçiş bölgesi olarak düşünülebilir.
Rahim ağzı kanserinin temel nedeni HPV enfeksiyonudur. Her HPV pozitif kadın kanser olmaz, ancak her rahim ağzı kanserinde HPV pozitifliği bulunur. HPV'nin 200'den fazla türü vardır, ancak bunlardan sadece 15 yüksek riskli tür rahim ağzı kanseri ile ilişkilidir.
Düzenli Pap Smear Testi ile HPV Testi Hayat Kurtarır
Cinsel hayatı başlayan her kadının düzenli aralıklarla jinekolog kontrollerine gitmesi önemlidir. 30 yaşına kadar 3 yılda bir Smear testi yaptırılması, 30 yaş sonrasında ise herhangi bir sorun çıkmaması durumunda 3 yılda bir Pap Smear testi ve 5 yılda bir HPV testi yaptırılması önerilmektedir.
Smear testi, rahim ağzından bir fırça yardımıyla sürüntü alınması ve bu sürüntüdeki hücrelerin laboratuvar ortamında incelenmesi işlemidir. Eğer Smear testinde hücre bozulmaları tespit edilirse, HPV testi yapılır ve pozitif sonuç alınırsa hasta jinekoloji onkoloji servisine sevk edilir.
Kanser Öncesi ve Evreleme Süreci
HPV'ye bağlı rahim ağzında hücre bozulmaları tespit edilirse, bu lezyonların şiddetini belirlemek için hastaya kolposkopi ve biyopsi işlemi uygulanır. Bu işlem sonucunda rahim ağzındaki düşük şiddetli hücre bozulmaları CIN 1, orta şiddetli hücre bozulmaları CIN 2, yüksek şiddetli hücre bozulmaları CIN 3 olarak adlandırılır.
Bu adlandırmaların hiçbiri kanser değildir, ancak kanser olma ihtimali olan ama iyileştirilebilen bozulmalardır. Düzenli muayene ve detaylı jinekolojik takip sayesinde bu lezyonlar kanser olmadan cerrahi müdahale ile temizlenebilir.
Rahim Ağzı Kanseri İçin Risk Oluşturan Durumlar
Yüksek riskli bir HPV türü ile pozitif olmak, sigara kullanmak, çok fazla doğum yapmak, cinsel yolla bulaşan hastalıklara sahip olmak ve bağışıklık sisteminin zayıf olması rahim ağzı kanseri için risk faktörleridir. Ayrıca, erken yaşta cinsel birliktelik yaşanması ve korunmasız cinsel ilişki de risk oluşturur.
Rahim ağzı kanseri ile HPV ilişkisinin tespit edilmesi, bu kanserin önlenmesi için önemli bir adımdır. HPV aşısı, rahim ağzı kanserine karşı koruma sağlar ve hem erkeklere hem kadınlara uygulanabilir. Aşı olunsa bile, düzenli testlerin yapılması hayati önem taşır.
Sonuç ve Öneriler
Rahim ağzı kanserinin risk yaratan tek durumu geç tanı almak ve taramalara devam etmemektir. Düzenli testler ve muayeneler ile rahim ağzı kanserine yakalanmadan iyileşmek mümkündür. Eğer düzenli test yaptırmıyorsanız veya şiddetli bel ya da sırt ağrısı yaşıyorsanız, bir jinekoloğa görünmekte fayda vardır.
Rahim ağzı kanseri, erken teşhis ile önlenebilir. Bu nedenle, her kadının düzenli olarak Smear testi yaptırması ve sağlık kontrollerini ihmal etmemesi gerekmektedir.